The no-show must go on?

No-show, het niet komen opdagen van patiënten op een afspraak, komt in ziekenhuizen nog altijd veel voor.

Op de kop af tien jaar geleden schreef ik dit artikel:” No-show = no commitment”. Is het artikel nog steeds actueel? Ja dus, helaas.

“Honderdduizenden patiënten per jaar komen niet op hun afspraak bij het ziekenhuis. Ondanks diverse maatregelen van ziekenhuizen loopt de no show op tot soms 6 procent” meldt Zorgvisie in 2023. De kosten hiervan lopen in de miljoenen.
Veel van de maatregelen om no-show terug te dringen zijn technisch van aard en zijn, in tegenstelling tot tien jaar geleden, intussen door veel ziekenhuizen ingevoerd. Denk daarbij aan automatische afspraakherinneringen en het inzichtelijk maken van afspraken op een patiëntenportaal. Ondanks de aanvankelijk hoopgevende signalen, leidt dit dus niet tot een daadwerkelijke afname van de no-shows. In mijn optiek omdat ze niet bijdragen aan meer commitment, sterker nog: de automatisch gegenereerde berichten werken wellicht eerder vervreemdend en geven de indruk dat je communiceert met een anoniem systeem in plaats van met een warme, menselijke zorginstelling.
Aan dat laatste is mogelijk best iets te doen. Ook een automatisch gegenereerd bericht kan wellicht een stuk persoonlijker, ondertekend met de naam van de eigen arts bijvoorbeeld. Maar dat terzijde. Intussen vestigen we onze hoop alweer op de volgende generatie technologie; AI zal het probleem wel oplossen. En dat terwijl het zelf online plannen, wijzigen en annuleren van afspraken door patiënten nog altijd geen gemeengoed is en afspraakbrieven in veel gevallen niet meer zijn dan een mededeling van wanneer je wordt geacht op te komen draven.

Gelderse ziekenhuizen trekken in maart van dit jaar aan de bel. “We zien meer no-show bij aandoeningen waarbij patiënten een lagere ziektelast ervaren,” meldt een woordvoerder van het Radboud. Begint het te dagen? Lagere ziektelast leidt niet tot een slechter geheugen, het leidt tot minder intrinsieke binding met de behandeling. No-show = no commitment, dat was tien jaar geleden zo en dat is nog steeds zo. Dat zien we terug in de no-show, maar wie weet ook in de verdere therapietrouw. Daar is een wereld te winnen, of we het nu persoonsgerichte zorg noemen of patiëntparticipatie of samen beslissen… als we zorgen voor meer betrokkenheid, regie en verantwoordelijkheid bij patiënten, dan zullen we zien dat het aantal no-shows afneemt. En zo niet, dan zal ik over tien jaar opbiechten dat ik ongelijk had.