De Verbeterpunt-mindmap; het heden als uitgangspunt

Een goed begin is het halve werk, luidt een bekend spreekwoord. Te vaak wordt gedacht dat dit betekent dat je met een voortvarende start veel tijd kunt besparen. Natuurlijk is het fijn om aan de slag te gaan, maar het is juist zaak voldoende tijd te besteden aan een grondige inventarisatie van de huidige situatie en het creëren van momentum voor de verandering. De 17e-eeuwse variant van het spreekwoord is wat dat betreft treffender: 't Beghin is 't halve-werck. Met andere woorden: van al het werk wat er te doen is rondom een verbeterproject, bestaat minstens de helft uit voorbereiding.

Respecteer het heden

Uiteraard kan er van alles beter, maar dat wil niet zeggen dat er niets deugt aan de huidige situatie. Sterker nog: je mag er van uitgaan dat betrokkenen hun best doen om er het beste van te maken. Zij verdienen dan ook respect en waardering voor deze inspanningen. Besteed voldoende en expliciet aandacht aan wat er al goed gaat. Doe je dit niet, dan is dat vragen om weerstand (“Hoezo, doen wij het niet goed dan?!”). Het motto is dus niet: van slecht naar beter, maar: van goed naar beter. Neem de huidige situatie als uitgangspunt en probeer deze stap voor stap te verbeteren.

Neem de tijd

Natuurlijk moeten we SMART verbeterdoelen formuleren. Maar dat kan alleen als we weten waar we nú staan. Tijdens de inventarisatie gaat het om het verzamelen van feitelijke informatie. Het doel is om de huidige situatie te beschrijven zonder conclusies te trekken over oorzaken en gevolgen en zonder vooruit te lopen op verbetermaatregelen. Een onzorgvuldige inventarisatie leidt tot gekleurde waarnemingen en overhaaste conclusies op basis van onvoldoende informatie.

De Verbeterpunt-mindmap is onderdeel van de complete verbetermethode zoals beschreven in Kwaliteit verbeteren in de Zorg. Het boek beschrijft hoe je stapsgewijs van een knelpunt tot een geïmplementeerde verbetering komt en bevat veel praktische hulpmiddelen die je tijdens een verbeterproject kunt inzetten.