Spraakverwarring

Voorwoord Verbeter!2021

 

Sinds onze lieve Heer bedacht om in Babel neer te dalen en iedere bouwvakker die bezig was met de toren een andere taal te laten spreken, is er al sprake van spraakverwarring. De, in Zijn ogen, beduchte toren kon hierdoor niet worden afgebouwd. Of de spraakverwarring nu Babylonisch is of niet, het is een feit dat als je niet dezelfde taal spreekt het een stuk moeilijker communiceren is. En dit is niet alleen voorbestemd voor de mens. Gek genoeg zien we dit ook terug in onze superblauwe IT-systemen. Systemen die de mens zouden moeten ondersteunen maar zodra ze gegevens met elkaar moeten gaan uitwisselen elkaar niet meer verstaan. Er rest dan nog maar één ding en dat is het werk van onze lieve Heer, althans voor de IT-systemen, ongedaan maken en gaan standaardiseren zodat er weer één taal wordt gesproken.

 

In de zorg zijn we hier ook een aantal jaren geleden mee begonnen door Eenheid van Taal toe te passen binnen de systemen die in de zorg worden gebruikt, maar ook door afspraken te maken over hoe bepaalde zaken in de zorg worden geregistreerd. Dit heeft geleid tot standaarden in de zorg voor gegevensuitwisseling op zowel functioneel als technisch niveau; de zogenaamde Zorg Informatie Bouwstenen en de technische uitwisselingsstandaarden FHIR en HL7-CDA.

Appeltje eitje denk je dan, vooral als je weet dat er verschillende programma’s zijn opgetuigd zoals Registratie aan de bron, VIPP, Medicatieoverdracht, eOverdracht en Medmij. Programma’s die gebruik maken van deze standaarden en ervoor moeten zorgen dat niet alleen de patiënt een reis maakt, maar dat ook de data van deze patiënt mee kan op reis.

Dan blijkt echter dat wat in de theorie is uitgedacht in de praktijk best wel lastig te implementeren is en we misschien dan niet meer compleet verschillende talen spreken maar in ieder geval nog wel een behoorlijk dialect. Laat een Fries aan een Limburger maar eens uitleggen dat de Elfstedentocht ‘net’ door kan gaan en u begrijpt wat ik bedoel, tenminste als u een beetje Fries spreekt. De overdracht van informatie die noodzakelijk is om goede zorg te leveren is nog steeds onvoldoende. Toch is iedereen waar we als Zorgverbeteraars vanuit onze opdrachten mee spreken ervan overtuigd dat het harmoniseren van taal de enige weg is die we met elkaar in zorgland moeten bewandelen om discrete gegevensuitwisseling echt mogelijk te maken en afscheid te kunnen nemen van papieren overdachtformulieren, de fax en de elektronische uitwisseling van pdf’s.

Voor u ligt de derde editie van Verbeter! met deze keer dus extra aandacht voor gegevensuitwisseling. Dat het Ministerie van VWS dit serieus neemt blijkt door de Wet EGIZ die in de maak is en ervoor moet zorgen dat iedereen ook gebruik gaat maken van de ontwikkelde standaarden. Maar daarmee ben je er nog niet; ook zullen zorgverleners hier zelf stappen in moeten zetten om de registratielast naar beneden te krijgen. Bij de afdeling Klinische Informatiekunde van het AmsterdamUMC proberen ze hier zoveel mogelijk bij stil te staan in de opleidingen die ze verzorgen. En hoe pas je dit dan toe in de praktijk, bijvoorbeeld in de regio? In het Noorden van het land wordt op een doortastende manier invulling gegeven aan het Hartnet-programma waarbij niet de zorgverlener maar de patiënt centraal staat. Verder voorbeelden van hoe je data gebruikt om de zorg aan kwetsbare ouderen te verbeteren en om de kosteneffectiviteit van (technologische) interventies te beoordelen.

Kortom laat je (weer) inspireren door deze Verbeter! die naast de onderwerpen rond gegevensuitwisseling gevuld is met prachtige voorbeelden en geweldige ideeën die we het afgelopen jaar zijn tegengekomen.

Bedenken wat er beter kan is niet moeilijk. Het realiseren van de verbetering is vaak al moeilijker. Maar de echte uitdaging is om continu te verbeteren. Dat gaat beter als we van elkaar leren. Daar dragen wij graag een steentje aan bij.

 

Veel leesplezier!